هر مسئله اي که اهميت و مقبوليت عمومي داشته باشد، مخاطرات و تهديدها نسبت به آن از ناحيه سودجويان و فرصت طلبان بيشتر خواهد شد; از جمله اين مسائل که داراي شاخصه هاي جهاني و همگاني است، ظهور منجي است که به منزله اعتقاد و باور عمومي در همه اديان مطرح شده است . طبيعي است افرادي که به دنبال منفعت و سودجويي فردي اند با آزمندي بسيار و با ظاهر سازي فريبنده به اغفال مردم مي پردازند تا به نيت سوء خود برسند . از اينرو بيان نشانه ها و علايم ظهور، ضروري است و رهبران و بزرگان دين، براي جلوگيري از اين انحرافها و کج رويها و براي حفظ باورهاي اصيل مردم، بايد منجي و مصلح آخر زمان را با تمام شاخصه ها و خصال معرفي نمايند و براي ظهور و قيام او نشانه ها و علايمي را بيان کنند تا مردم در تميز سره از ناسره در تحير و ترديد نمانند .
از همين رو در روايات و احاديث بسياري منجي آخر زمان (حضرت مهدي عليه السلام)و کيفيت ظهور او،با تمام علايم و نشانه ها بيان شده است .
در رويکرد کلي و کلان، مي توان نشانه ها و علايم ظهور امام زمان عليه السلام را به انواع مختلف تقسيم کرد که به يکايک آنها خواهيم پراخت:
الف) نشانه هاي عام و خاص
. نشانه هاي عام:
آن دسته از نشانه ها و علايمي که شاخصه هاي کلي و عمومي دارند يعني در قالب پديده خاص، در برهه خاص و در افراد خاصي متصف نشده اند، «علايم عمومي » ناميده مي شوند; نظير احاديث و رواياتي که از احوال و اوضاع مردمان آخر زمان خبر مي دهند و از انحرافات و کج رويهايي که در آن دوره رخ مي دهد سخن به ميان آورده اند که در واقع، نوعي بيان علايم و نشانه هاي ظهور امام زمان عليه السلام است، اما در قالب و معيار کلي و عمومي .
«عن ابن عباس عن رسول الله صلي الله عليه و آله: في حديث ان الله اوحي اليه ليلة اسري به ان يوصي الي علي واخبره بالائمة من ولده الي ان قال وآخر رجل منهم يصلي عيسي ابن مريم خلفه يملا الارض عدلا کما ملئت جورا وظلما ... فقلت الهي وسيدي متي يکون ذاک؟ فاوحي الله عزوجل الي: يکون ذالک اذا رفع العلم وظهر الجهل وکثر القراءة وقل العمل وکثر القتل وقل الفقهاء والهادون وکثر فقهاء الضلالة والخونة ... وکثر الجور والفساد وظهر المنکر وامر امتک به ونهي عن المعروف
ابن عباس مي گويد: «در شب معراج، مطالبي به رسول اکرم صلي الله عليه و آله وحي شد که بايد به حضرت علي عليه السلام سفارش کند و به او در مورد ائمه بعد از آن حضرت که از فرزندانش هستند خبر داد; تا آنجا که فرمود: آخرين آنها نشانه هايي دارد; از جمله اينکه] عيسي بن مريم پشت سرش نماز مي خواند; زمين را پر از عدل و داد مي کند، چنانچه پر از ظلم و جور شده باشد، ... عرض کردم: خداوندا! آن کي خواهد شد؟ خداوند به من وحي کرد: هر گاه علم از ميان برداشته شود و جهل و ناداني ظاهر شود; قرائتهاي [قرآن] زياد اما عمل کم شود; قتل و کشتار زياد شود، فقهاء و هدايت کنندگان واقعي کم شوند; علماي فاسق و خيانتکار زياد شوند، ... جور و فساد زياد شود; منکر ظاهر شود; امت تو امر به منکر و نهي از معروف کنند، ...»
«حضرت علي عليه السلام در جواب سؤال «صعصعة بن صوحان » - که از ياران آن حضرت بود - در باب دجال و خروجش، و پيرامون نشانه هايي از ظهور امام زمان عليه السلام، چنين فرمودند:
«فان علامة ذلک اذا امات الناس الصلاة واضاعوا الامانة واستحلوا الکذب، واکلوا الربا واخذوا الرشا وشيدوا البنيان وباعوا الدين بالدنيا واستعملوا السفهاء وشاوروا النساء وقطعوا الارحام واتبعوا الاهواء، واستخفوا بالدماء ... ; علامت خروج و قيام دجال زماني است که مردم نماز را ترک کنند [و در ميان مردم بميرد]، امانتها را ضايع کنند; دروغ گفتن را حلال شمارند; ربا بخورند; رشوه بگيرند; ساختمانها را محکم سازند و دين را به دنيا فروشند; مردمان کم عقل را بر کارها گمارند; زنان را در کارهاي اجتماعي و شخصي طرف مشورت قرار دهند; قطع صله ارحام کنند; از هوا و هوس پيروي کنند و [کشتار و] خونريزي را کوچک شمارند، ... .»
. نشانه هاي خاص:
بعضي از نشانه ها و علايم ظهور، به صورت خاص و با شاخصهاي ويژه در افراد متعين، تبلور مي يابد; مثلا در روايات بسياري ذکر شده است، که ظهور امام زمان عليه السلام در سال فرد و در روز فرد تحقق پيدا خواهد کرد . ظهور و خروج افرادي به نام «دجال » و «سفياني » که مظهر ضلالت و گمراهي و نيز قيام افرادي مثل يماني و سيد خراساني که سنبل هدايت هستند جزء علايم خاص شمرده مي شود و در احاديث، با اسم و رسم و با ويژگيهاي مخصوصشان وارد شده است .
امام باقر عليه السلام فرمودند:
«تنزل الرايات السود التي تخرج من خراسان الي الکوفة، فاذا ظهر المهدي بعث اليه بالبيعة; پرچمهاي سياهي از ناحيه خراسان بيرون مي آيد و به جانب کوفه به حرکت در مي آيد . پس چون مهدي ظاهر شود، اينان وي را دعوت به بيعت مي کنند .»
و نيز امام باقر عليه السلام فرمود:
«براي مهدي ما، دو نشانه است که از هنگامي که خداوند آسمانها و زمين را خلق فرمود، سابقه ندارد: خسوف در شب اول ماه رمضان و کسوف در نيمه همان ماه . و اين دو از زماني که خداوند آسمانها و زمين را خلق کرده است، [اين چنين] وجود نداشته است .»
در روايات فوق نشانه ها و علايم خاصي براي ظهور امام زمان عليه السلام تعيين شده است .
ب) نشانه هاي حتمي و غير حتمي
نشانه هاي حتمي:
علايم و نشانه هايي که به طور قطع قبل از ظهور حضرت، رخ خواهند داد و در واقع، هيچ گونه قيد و شرطي در ايجاد آنها لحاظ نشده است علايم حتمي ناميده مي شوند و شايد بتوان گفت که ادعاي ظهور قبل از تحقق آنها کذب و دروغ است .
امام سجاد عليه السلام فرمود:
«ان امرالقائم حتم من الله وامر السفياني حتم من الله ولايکون قائم الا بسفياني ظهور قائم، از ناحيه خداوند، قطعي و خروج سفياني نيز، از جانب خداوند قطعي است و قائمي جز با سفياني وجود ندارد .»
امام صادق عليه السلام فرمود:
«واليماني من المحتوم; [قيام] يماني از نشانه هاي حتمي است .»
فضل بن شاذان از ابي حمزه ثمالي نقل مي کند:
«قلت لابي جعفر خروج السفياني من المحتوم؟ قال نعم والنداء من المحتوم وطلوع الشمس من مغربها من المحتوم واختلاف بني العباس في الدولة من المحتوم وقتل النفس الزکية محتوم وخروج القائم من آل محمد محتوم به امام باقر عليه السلام عرض کردم: آيا خروج سفياني حتمي است؟ فرمودند آري، صيحه آسماني نيز از علايم حتمي است و طلوع خورشيد از مغرب حتمي است . اختلاف بين بني عباس در رابطه با حکومت، حتمي است . کشته شدن نفس زکيه حتمي است، قيام قائم آل محمد صلي الله عليه و آله حتمي است، ...»
نشانه هاي غير حتمي:
بعضي از نشانه هاي ظهور قبل از ظهور، بطور مشروط رخ مي دهند; يعني اگر مقتضي آنها موجود و موانع مفقود باشد، تحققشان حتمي خواهد بود . در ميان نشانه ها و علايم، آنچه حتمي شمرده شده، جزء محتوميات هستند و غير از آنها که گروه بسياري از علايم را تشکيل مي دهند جزء علايم غير حتمي شمرده مي شوند .
ج: علايم با فاصله و بي فاصله
نشانه هاي نزديک به وقت ظهور:
در بعضي از روايات، تصريح شده که بعضي از علايم در سال ظهور امام زمان عليه السلام، رخ مي دهند; يعني قبل از ظهور و در آستانه قيام حضرت مهدي عليه السلام، اين نشانه ها يکي پس از ديگري پديدار شده، به ظهور امام زمان منتهي مي شود .
امام صادق عليه السلام فرمود:
«خروج الثلاثة، الخراساني والسفياني واليماني في سنة واحدة في شهر واحد، في يوم واحد وليس فيها راية باهدي من راية اليماني يهدي الي الحق;
خروج سه شخص: قيام خراساني و سفياني و يماني، در يک سال و در يک ماه و يک روز خواهد بود و در اين ميان، هيچ پرچمي به اندازه پرچم يماني، به حق و هدايت دعوت نمي کند .»
امامباقر عليه السلام فرمود:
«ليس بين قيام القائم وقتل النفس الزکية اکثر من خمس عشر ليلة ; بين ظهور مهدي عليه السلام و کشته شدن نفس زکيه، بيش از پانزده شب فاصله نيست .»
علايمي که با ظهور، فاصله زماني دارد:
بعضي از نشانه ها و علايم در بستر تاريخ با فاصله بسياري با وقت ظهور تحقق مي يابد; حتي بعضي از آنها قبل از تولد امام زمان رخ مي نمايند و بعضي بعد از تولد و قبل از ظهور با فاصله زياد، تحقق پيدا کرده و خواهند کرد; چنان که شماري از آنها، همچون از هم گسستن بني اميه و بني عباس، خروج ابومسلم خراساني، اختلاف بين مسلمانان و ... اتفاق افتاده است .
د) علايم زميني و آسماني
علايم طبيعي و زميني:
در ميان نشانه ها و علايم ظهور، غالب آنها نشانه هاي طبيعي و زميني اند و هر کدام در تثبيت حقانيت ظهور و قيام حضرت مهدي عليه السلام نقش اساسي دارند .
امام علي عليه السلام فرمود:
«ويخرج رجل من اهل بيتي في الحرم فيبلغ السفياني، فيبعث اليه جندا من جنده فيهزمهم فيسير اليه السفياني بمن معه، حتي اذا جاوزوا ببيداء من الارض، خسف بهم، فلاينجوا منهم الا المخبر عنهم; مردي از خاندان من، در سرزمين حرم قيام مي کند، پس خبر خروج وي به سفياني مي رسد .
وي، سپاهي از لشکريان خود رابراي جنگ، به سوي او مي فرستد و آنان را شکست مي دهد، آنگاه خود سفياني با همراهانش به جنگ وي مي روند و چون از سرزمين بيداء مي گذرند، زمين آنان را فرو مي برد و جز يک نفر، که خبر آنان را مي آورد کسي از آنان نجات نمي يابد .»
نشانه هايي نظير فرو رفتن سفياني در بيداء، قيام يماني، خراساني، سفياني، دجال، قتل نفس زکيه، جنگهاي خونين و غيره ... از جمله علايم زميني و طبيعي هستند .
. علايم آسماني:
به علت اهميت ظهور امام زمان، علاوه بر نشانه هاي زميني و طبيعي، برخي علايم آسماني نيز در زمان ظهور حضرت رخ خواهند داد، تا مردم بهتر رهبر و مصلح آسماني را شناخته و در راستاي تحقق رسالت و اهداف او مشارکت کنند; مانند:
- صيحه آسماني:
امام صادق عليه السلام فرمود:
«اذا نادي مناد من السماء ان الحق في آل محمد صلي الله عليه و آله فعند ذلک يظهر المهدي علي افواه الناس ويشربون حبه، ولايکون لهم ذکر غيره; هر گاه گوينده اي از آسمان ندا دهد که حق با اولاد محمد صلي الله عليه و آله است، در آن هنگام، ظهور مهدي عليه السلام به سر زبانها مي افتد، و همه [شراب] دوستي او مي نوشند و غير او را ياد نمي کنند .»
- کسوف:
امام صادق عليه السلام فرمود:
«علامة خروج المهدي کسوف الشمس في شهر رمضان في ثلاث عشرة واربع عشرة منه
نشانه ظهور مهدي عليه السلام کسوف خورشيد در ماه مبارک رمضان است [و وقت کسوف] سيزدهم يا چهاردهم ماه رمضان خواهد بود .»
نظرات شما عزیزان:
تبادل لینک 
ورود
اعضا:
<-PollName->
آمار
وب سایت:
